fbpx
  • +48 12 307 02 66
  • biuro@jwrp.pl
  • ul. Podskale 18/19, 30-522 Kraków
3sie2016

Zamówienia publiczne – tajemnica przedsiębiorstwa

Zamówienia publiczne – tajemnica przedsiębiorstwa to ważne narzędzie pozwalające firmom na utajnienie części oferty i informacji, które posiadają dla nich istotną wartość. Jak ma się tajemnica przedsiębiorstwa w postępowaniach o  zamówienia publiczne? Oczywistym jest, że skoro konkurenci przedsiębiorcy starą udzielenie zamówienia, ze względu na zasadę jawności takiego postępowania, mają mieć bardzo łatwy dostęp do jego materiałów, ostrożność nakazuje podjęcie kroków, mających na celu zabezpieczenie cennych informacji. Ustawodawca w Prawie zamówień publicznych daje oferentom możliwość  zastrzeżenia niektórych informacji jako takich, które nie mogą być udostępniane, obwarowuje jednak taką czynność pewnymi warunkami.

Zapraszamy do lektury artykułu przygotowanego przez prawnika Kancelarii Radców Prawnych z Krakowa.

Zamówienia publiczne - tajemnica przedsiębiorstwa

Zamówienia publiczne – tajemnica przedsiębiorstwa – jawność postępowań.

Nie ulega wątpliwości, że jedną z fundamentalnych zasad postępowań o zamówienia publiczne jest ich jawność. Zasada ta wprost wyartykułowana została w Prawie zamówień publicznych i doznaje tylko nielicznych wyjątków. Przypadki, w których zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia, określone muszą być w ustawie. Wyjątek będący przedmiotem naszego zainteresowania w tym artykule, a więc dotyczący tajemnicy przedsiębiorstwa, opisany został w art. 8 ust. 3 pzp i sprowadza się do zakazu ujawniania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wykonawca zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Do tego, zastrzeżenie takie poczynić należy w odpowiednim momencie.

Tajemnica przedsiębiorstwa – jakie informacje?

Pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (art. 11 ust. 4), w następujący sposób. Uznaje się za taką tajemnicę nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Prawnik zwróciłby przede wszystkim uwagę na te trzy kluczowe cechy informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa:

1) nie mogły być uprzednio ujawnione
2) mają odpowiedni charakter,
3) były przedmiotem takich działań przedsiębiorcy, które były niezbędne do zachowania poufności.

Ważne jest zatem, by oferent rzeczywiście limitował dostęp do danych informacji tylko dla określonego grona osób. Nadto warto, by w umowach czy referencjach, które zamierza przedstawić w postępowaniu, znajdowały się odpowiednie klauzule poufności. Wszak to oferent wykazać musi, że dane informacje posiadają specjalny status.

Definicja zawarta w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji nie zawiera jednak wszystkich wymagań wobec informacji, która może być zastrzeżoną w postępowaniu o udzielenia zamówienia tajemnicą przedsiębiorstwa. Jeśli chodzi o zamówienia publiczne, zgodnie z ustawą niezależnie od tej definicji, wykonawca nie może zastrzec informacji, które podaje się podczas otwarcia ofert. Są to nazwy (firmy) oraz adresy wykonawców, informacje dotyczące ceny, terminu wykonania zamówienia, okresu gwarancji i warunków płatności zawartych w ofertach.

Tajemnica przedsiębiorstwa – kiedy zastrzec?

Wykonawca powinien zastrzec, że przekazywane przezeń informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. W częstym przypadku konieczności złożenia wyjaśnień na wezwanie zamawiającego, zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa powinno pojawić się w piśmie zawierającym te wyjaśnienia.

Zamówienia publiczne – tajemnica przedsiębiorstwa a wykaz dostaw/usług/robót budowlanych.

Przykładem z praktyki na to, jak daleko sięgać może tajemnica przedsiębiorstwa jest kwestia umów zawartych z kontrahentami oferenta. Często zdarza się, że wykonawcy chcą utajnić nawet tożsamość takich kontrahentów. Równocześnie jednak potrzebują wykazać, że świadczyli na ich rzecz usługi. Z doświadczenia naszych radców prawnych wynika, że sytuacja może być jeszcze bardziej złożona. Przykładowo, gdy oferent korzysta z wiedzy i doświadczenia innego podmiotu, który nie chce ujawniać danych przedsiębiorców, którym świadczy swoje usługi. W kwestii tej wypowiadała się niejednokrotnie Krajowa Izba Odwoławcza, stwierdzając, że co do zasady informacje dotyczące kontraktów zawartych z podmiotami prywatnymi mogą być uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa, oczywiście przy zachowaniu pozostałych warunków skuteczności jej zastrzeżenia.

Zauważyć jednak należy, że wcześniej informacje o danej współpracy nie powinny być ujawnione. Takie ujawnienie niweczy bowiem możliwość uznania danej informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa. Obrazuje to dobrze problem zastrzegania jako tajemnicy umów zawieranych w trybie prawa zamówień publicznych – zastrzeżenie takie nie powinno być skuteczne, jako że w myśl art. 139 ust. 3 pzp umowy takie są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.

Tajemnica przedsiębiorstwa zastrzeżona przez wykonawcę – badanie przez Zamawiającego.

Jak można się domyślać, przedsiębiorcy składający oferty z ostrożności wolą zastrzec jako tajemnicę więcej informacji, niż pozostawić niezastrzeżonymi takie informacje, które choć mają dla nich wartość, to budzą wątpliwości czy nadają się do zastrzeżenia ich jako tajemnicy w myśl przepisów pzp. Takie rozszerzanie tajemnicy przedsiębiorstwa i utajnianie informacji stoi jednak w sprzeczności z zasadą jawności postępowania i interesami innych wykonawców, którzy mają wówczas ograniczone możliwości kontroli prawidłowego przebiegu postępowania. Dlatego kontrolę nad zastrzeganiem tajemnicy przedsiębiorstwa w przetargu sprawuje w pierwszej kolejności zamawiający – jak zauważył Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 października 2005 r. (sygn. akt III CZP 74/05), badanie przez zamawiającego skuteczności dokonanego przez oferenta zastrzeżenia zakazu udostępniania informacji mieści się w płaszczyźnie obowiązków, a nie uprawnień zamawiającego.

Następstwem stwierdzenia bezskuteczności zastrzeżenia jest natomiast wyłączenie zakazu ujawniania zastrzeżonych informacji. W tym kontekście bardzo ważne jest profesjonalne uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy. Bardzo często zdarza się, że pisma wykonawców pozostają bezskuteczne podczas gdy sama informacja oznaczona jako tajemnica przedsiębiorstwa zasługiwała na utajnienie. Pomocne może być zatem skorzystanie z usług profesjonalnego prawnika.

Tajemnica przedsiębiorstwa – spór pomiędzy wykonawcą a zamawiającym.

Zarzuty związane z tajemnicą przedsiębiorstwa mogą zostać również podniesione w odwołaniu składanym do KIO przez innego wykonawcę. W tym zakresie spór toczy się formalnie między zamawiającym, a wykonawcą. Bardzo często jednak do postępowania przystępują kolejni wykonawcy, nadto samo postępowanie przez KIO jest bardzo złożone. Dlatego też nasza Kancelaria Prawa Zamówień Publicznych zaprasza do współpracy w tym zakresie i kontaktu.

Login to your Account