Terminowa umowa o pracę – zmiany 2016
22 lutego 2016 roku wejdzie w życie nowelizacja kodeksu pracy, która wprowadza zasadnicze zmiany dotyczące umowy o pracę na czas określony i umowy o pracę na czas próbny. Najistotniejsze nowości – terminowa umowa o pracę. Artykuł przygotował prawnik z kancelarii prawnej w Krakowie.
Ustawodawca zdecydował się radykalne zmiany, które poprawią pozycję pracowników i z pewnością wpłyną na sytuację pracodawców. Zmiany w prawie pracy czekające nas już niedługo sprowadzają się do:
- ograniczenia rodzajów umów o pracę,
- dookreślenia specyfiki umowy o pracę na okres próbny,
- ograniczenia możliwości zawierania umów o pracę na czas określony,
- umożliwienia pracodawcy jednostronnego zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Umowa o pracę na czas wykonywania określonej pracy – likwidacja
Od lutego przyszłego roku zniknie z polskiego porządku prawnego umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy. Pozostanie możliwe nawiązanie stosunku pracy w ramach trzech tylko rodzajów umów: na okres próbny, na czas określony i na czas nieokreślony. Umowa o pracę na czas wykonania rozwiązywała się z dniem wykonania pracy, dla której była zawarta, a wcześniej nie mogła zostać wypowiedziana. Taka forma ukształtowania likwidowanego rodzaju umowy o pracę powodował, że i tak była ona rzadko stosowana w praktyce.
Umowa o pracę na okres próbny – dookreślenie celu
Obecnie cel zawierania umów o pracę na czas próbny nie jest zdefiniowany w ustawie. Można go jednak określić na podstawie wyroków sądów. Po wejściu w życie omawianych przepisów, znajdziemy w Kodeksie pracy stwierdzenie, że umowa pracę na okres próbny zawierana jest w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy. Nasza Kancelaria Prawna ocenia to rozwiązanie pozytywnie, choć nie wprowadza ono większej nowości. Tak jak obecnie, maksymalny czas, na jaki będzie można ją zawrzeć wynosić ma 3 miesiące.
Nowelizacja ma na celu generalne ograniczenie nadużywania terminowych umów przez pracodawców, próbujących uniknąć zawierania z pracownikami umów na czas nieokreślony. I tak od lutego Kodeks pracy będzie również jasno stanowił ile razy można zawrzeć z pracownikiem umowę na okres próbny. KP ureguluje więc jak często i pod jakimi warunkami można w ten sposób sprawdzać kwalifikacje pracowników.
Zasadą ma być jednokrotne zawarcie umowy o pracę na czas próbny. Ponowne zawarcie takiej umowy przez pracodawcę z tym samym pracownikiem będzie możliwe w razie gdyby pracownik ten miałby być zatrudniony w celu wykonywania innego niż dotychczas rodzaju pracy albo – jeśli pracownik miałby być zatrudniony w celu wykonywania pracy tego samego rodzaju – tylko po dłuższej przerwie w pracy (od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę będą musiały minąć przynajmniej 3 lata) i możliwe będzie tylko jednokrotne zatrudnienie na maksymalnie 3-miesięczny okres próbny.
Terminowa umowa o pracę – wprowadzenie limitu czasowego
Zmiany właśnie w zakresie umów o pracę na czas określony są niewątpliwie najbardziej doniosłe. Wpłyną one bowiem na sytuację prawną dość licznej grupy pracowników, a także – pracodawców. Ustawodawca postanowił zablokować pracodawcom możliwość zatrudniania pracowników na wieloletnie umowy o pracę. Tym samym, uwzględniona zostanie linia orzecznicza sądów, które już teraz oceniając w konkretnych sprawach zasadność zawarcia umowy na czas określony na wiele lat, odwoływały się do społeczno-gospodarczego przeznaczenia umów na czas określony lub zasad współżycia społecznego i na tej podstawie stwierdzały, że doszło do obejścia przepisów prawa pracy.
Od lutego przyszłego roku, okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba umów na czas określony nie może przekraczać trzech. Oznacza to, że – licząc razem umową na okres próbny – terminowa umowa o pracę nie będzie mogła przekroczyć łącznie 3 lat (33 miesiące na czas określony + 3 miesiące okresu próbnego).
Jeśli u danego pracodawcy okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony przekroczy 33 miesiące lub zawarta zostanie czwarta umowa na czas określony, uważać się będzie, że pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
Nowelizacja przewiduje kilka wyjątków od limitu długości zatrudnienia na czas określony. Pracodawca może zatrudnić na czas określony na okres powyżej 33 miesięcy, jeżeli:
- zawarcie umowy na czas określony następuje w celu zastępstwa pracownika
- wykonywana praca ma charakter dorywczy lub sezonowy
- praca wykonywana jest przez okres kadencji
- pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.
W takich jednak sytuacjach pracodawca będzie musiał zawiadomić o okręgowego inspektora pracy, o w/w obiektywnych przyczynach dla których zatrudnienie na podstawie umowy terminowej zostanie przedłużone.
Terminowa umowa o pracę – zmiany okresów wypowiedzenia
Nowelizacja zlikwiduje zasadniczą dla pracodawców zaletę umów o pracę na czas określony, tj. możliwość ich wypowiedzenia z zachowaniem skróconego okresu wypowiedzenia. Po wejściu w życie zmian w kodeksie pracy, dla umów o pracę na czas określony obowiązywać będą takie same zasady ich wypowiadania, jak dla umów o pracę na czas nieokreślony. A zatem okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony wyniesie:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata (przy czym zauważyć należy, że takie okres zatrudnienia na umowę o pracę na czas określony będzie zupełnie wyjątkowy).
Kancelaria Radców Prawnych w Krakowie – Krowodrzy zachęca do zapoznania się z ofertą z zakresu prawa pracy. Nasi prawnicy posiadają bogate doświadczenie w sprawach pracowniczych.
