Odpowiedzialność za długi spadkowe
18 października 2015 roku weszła w życie ważna zmiana w zakresie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe. Poprzednio spadkobierca miał 6 miesięcy od uzyskania informacji o tytule powołania go do spadku (najczęściej – od śmierci spadkodawcy) na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku oraz – w przypadku przyjęcia – o sposobie przyjęcia. Radca Prawny z Krakowa omawia nowości w prawie spadkowym
Zaniedbanie obowiązku złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku mogło rodzić poważne konsekwencje. Skutkowało bowiem z mocy ustawy nabyciem spadku wprost, tzn. bez ograniczenia odpowiedzialności za ewentualne długi spadkowe.
Nowelizacja kodeksu cywilnego, która weszła w życie 18 października 2015 roku zmieniła zasadę odpowiedzialności za długi spadkowe i obecnie w przypadku niezłożenia odpowiedniego oświadczenia spadkobierca nabędzie spadek z ograniczeniem odpowiedzialności tylko do wartości stanu czynnego spadku, ustalonego w wykazie inwentarza lub spisie inwentarza. Ustawodawca słusznie uznał, że poprzednia regulacja, jakkolwiek korzystna dla wierzycieli, często była krzywdząca dla spadkobierców. Sporządzenie wykazu inwentarza nie jest obowiązkowe, jednak to w interesie spadkobiercy jest jego przygotowanie, ponieważ stanowi podstawę określenia limitu odpowiedzialności za zobowiązania spadkodawcy. Wykaz inwentarza można złożyć w sądzie albo przed notariuszem.
Odpowiedzialność za długi spadkowe – wykaz inwentarza
W wykazie inwentarza ujawnia się przedmioty należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych. Wykaz musi zawierać wskazanie wartości tych przedmiotów według stanu i cen z chwili otwarcia spadku. W wykazie inwentarza uwzględnia się także długi spadkowe w wysokości z chwili otwarcia spadku. Do oszacowania wartości składników majątku spadkowego nie jest potrzebny biegły. Wystarczy oszacowanie przez spadkodawcę wartości rynkowej przedmiotów, dokonane z należytą starannością. Moim zdaniem będzie można uznać, że oszacowanie składników majątku zostało dokonane z należytą starannością, jeśli spadkobierca rozezna się w rynkowych cenach przedmiotu i poda jego wartość opierając się na dostępnych np. w Internecie ofertach lub pozyska porównawcze oferty sprzedaży/nabycia składników majątkowych podobnego typu.
Nowe zasady odpowiedzialności za długi spadkowe tylko dla nowych spadków
Niestety znowelizowane przepisy nie znajdą zastosowania do spadków otwartych przed dniem ich wejścia w życie. Przepisy dotychczasowe będą stosowane również do „spraw w toku”, tj. do postępowań w przedmiocie zabezpieczenia spadku i sporządzenia spisu inwentarza, w tym postępowań mających na celu wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku i sporządzeniu spisu inwentarza, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Odpowiedzialność za długi spadkowe – przyjęcie spadku wprost nadal możliwe
Jeśli spadkobierca nie obawia się długów spadkowych, „proste nabycie spadku” (tj. nabycie przewidujące pełną odpowiedzialność za długi) nadal będzie możliwe. Oświadczenie o wyborze takiej formy nabycia spadku należy złożyć we w/w sześciomiesięcznym terminie. To rozwiązanie jest o tyle bardziej wygodne, że nie wymaga sporządzania wykazu inwentarza (ani tym bardziej jego spisu).
Czeka Cię postępowanie spadkowe? A może jesteś zainteresowany zabezpieczeniem majątku na wypadek śmierci? Zasięgnij porady u profesjonalnego prawnika. Kancelaria Radców Prawnych w Krakowie – Krowodrzy zaprasza do kontaktu.
