Umowa z uczelnią wyższą. Student jako konsument.
Wielu z Was zapewne posiada status studenta lub korzysta z różnego rodzaju kursów dokształcających. Każdy student lub uczestnik kursu zawiera umowę w sprawie pobierania nauki. Niestety umowa z uczelnią bardzo często zawiera w swej treści postanowienia uznane za niedozwolone. Kancelaria Prawna z Krakowa radzi, na co uważać i jakie uprawnienia przysługują w takiej sytuacji studentowi.
Umowa z uczelnią a niedozwolone klauzule umowne.
W myśl przepisu art. 3851 §1 KC za niedozwolone postanowienia umowne uznaje się postanowienia umowy zawieranej z konsumentem (studentem, kursantem) nie uzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Uczelnia, podmiot organizujący kurs, jako przedsiębiorcy w ramach prowadzonej działalności świadczą odpłatnie i systematycznie usługi edukacyjne na podstawie umów zawieranych ze studentami, kursantami występującymi w roli konsumentów. Umowa z uczelnią jest zawierana z wykorzystaniem wzorca, na którego treść konsument – student, kursant nie ma realnie wpływu. Zatem postanowienia zawarte w przedmiotowych wzorcach mogą naruszać prawa konsumenta. Tym samym mogą zostać uznane za klauzule niedozwolone, których przedsiębiorcy nie wolno stosować.
Umowa z uczelnią – przykładowe klauzule niedozwolone.
Poniżej znajdują się przykładowe klauzule niedozwolone, które zawierały wzorce umów stosowanych przez uczelnie:
- „Student skreślony w trakcie semestru z listy studentów ma obowiązek wnieść należne czesne oraz pozostałe opłaty za semestr”- wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 26 lipca 2006 roku, sygn. akt XVII AmC 80/05,
- „Student rezygnujący z własnej woli ze studiów w trakcie semestru, ma obowiązek wniesienia całości opłat za dany semestr”- wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 26 lipca 2006 roku, sygn. akt XVII AmC 80/05,
- „Przedstawiona na piśmie rezygnacja ze studiów w trakcie semestru nie jest podstawą do zwrotu żądanej części czesnego”- wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 26 lipca 2006 roku, sygn. akt XVII AmC 80/05,
- „Rezygnacja ze studiów w trakcie semestru nie zwalnia z obowiązku uiszczenia należnych opłat do końca semestru przez osoby, którym udzielono zgody na opłaty w ratach miesięcznych”- wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 26 lipca 2006 roku, sygn. akt XVII AmC 80/05,
- „W przypadku rezygnacji ze studiów po rozpoczęciu roku akademickiego lub skreślenia z listy studentów zobowiązany jest do zapłaty 1. 500, 00 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) z tytułu ponoszonych przez Uczelnię kosztów utrzymania miejsca. Wysokość opłaty może ulec zmianie”- wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 20 maja 2004 roku, sygn. akt XVII AmC 35/03,
- „W przypadku złożenia pisemnej rezygnacji lub otrzymania decyzji o skreśleniu z listy studentów, zwrot dokumentów nastąpi po uregulowaniu zaległych opłat (według stanu na dzień podjęcia decyzji o skreśleniu lub złożenia pisemnej rezygnacji ze studiów) oraz złożenia karty obiegowej” – wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 21 października 2009 roku, sygn. akt XVII AmC 429/09.
Umowa uczelnią – na co zwracać uwagę.
Studenci – konsumenci, podczas zawierania umowy z uczelnią, powinni szczególnie zwracać uwagę na postanowienia odnoszące się zwłaszcza do ukształtowania kwestii przysługujących im praw. Warto sprawdzić możliwosć rezygnacji z dalszego kontynuowania nauki, spoczywające na nich obowiązki formalnych związanych np. z zakończeniem edukacji. Niniejsze najczęściej stanowią przyczynę nadużyć ze strony podmiotu usytuowanego na zdecydowanie mocniejszej pozycji od konsumentów. W tym konkretnym przypadku uczelni względem studentów, kursantów.
Jeśli mamy jakiejkolwiek wątpliwości, umowę z uczelnią lub jednostką organizującą kurs warto skonsultować z prawnikiem. Koszt takiej usługi nie jest wygórowany, a często pozwala na uniknięcie nieprzyjemności w toku realizacji umowy.
Klauzule niedozwolona w umowie z uczelnią – skutki.
Niewiedza konsumentów w zakresie ochrony przysługujących im praw, często rodzi w stosunku do nich negatywne konsekwencje. Rozważmy sytuację, kiedy student, który zawarł umowę z uczelnią, będąc np. na drugim semestrze studiów zaocznych, czy wieczorowych z przyczyn losowych podejmuje decyzje o rezygnacji z dalszego kształcenia. Spotyka się wówczas z koniecznością zapłaty za cały semestr mimo braku uczestnictwa w zajęciach.
Jakkolwiek w odczuciu studenta jest to wysoce krzywdzące, często ostatecznie uiszcza żądaną przez uczelnię kwotę. Ma bowiem przeświadczenie, że umowa z uczelnią zobowiązywała go do takiej zapłaty. Jeśli tego nie uczyni, uczelnia po bezskutecznych wezwaniach do zapłaty, sięga po bardziej radykalne środki. Może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego. W większości przypadków sąd wyda nakaz zapłaty. Nakaz ten może wydać opierając się na załączonej do pozwu umowie oraz wezwaniach dłużnika – studenta do uregulowania zaległej należności. Następnie uczelnia, kieruje sprawę do komornika, celem wyegzekwowania należnego jej świadczenia. Zatem, dłużnik (konsument – student), z powodu swej niewiedzy pozostaje bezsilny i bezradny w stosunku do podjętych wobec niego działań.
Powyżej przedstawiona sytuacja może mieć inne zakończenie. Bowiem, istnieje wówczas możliwość podjęcia odpowiednich kroków prawnych, zmierzających do ochrony naruszonych praw, słabszej strony stosunku prawnego, czyli konsumenta. Dlatego też jeśli znajdujesz się w takiej sytuacji, koniecznie skorzystaj z pomocy radcy prawnego.
